Bột ngọt có phải là nguyên nhân gây dị ứng, tê mỏi, khó thở, chóng mặt không?

Theo GS. Nguyễn Ngọc Sáng, GV cao cấp Đại học Y Dược Hải Phòng, Phó Chủ tịch Hội Nhi Khoa Hải Phòng, Phó Chủ tịch hội Thận - Tiết niệu - Lọc máu - Ghép tạng trẻ em Việt Nam chia sẻ, thành phần của bột ngọt là glutamate, một axit amin giúp tạo vị umami (vị ngon, ngọt thịt), rất quen thuộc với chúng ta vì có mặt trong hầu hết các thực phẩm tự nhiên như thịt, hải sản, rau củ quả, các loại nước chấm lên men… Vị umami do giáo sư người Nhật Bản Kikunae Ikeda khám phá ra vào năm 1908, từ đó phát minh ra bột ngọt với thành phần chính là glutamate. Đến năm 1909 thương hiệu bột ngọt đầu tiên trên thế giới chính thức ra mắt với tên gọi Aji-no-moto.

 
Thành phần của bột ngọt là glutamate, một axit amin giúp tạo vị umami có mặt trong các thực phẩm tự nhiên

Theo Ủy ban Tiêu chuẩn Thực phẩm Codex (Codex Alimentarius Commision), bột ngọt không nằm trong danh mục các chất gây dị ứng cho cơ thể con người. Ủy ban này liệt kê các nhóm chất có thể gây dị ứng bao gồm hải sản, cá, đậu phộng, đậu nành, trứng, sữa, ngũ cốc có chứa gluten… nhưng không bao gồm bột ngọt.  

Các nghiên cứu khoa học theo khuyến nghị mô hình nghiên cứu của FDA và JECFA cũng xác nhận bột ngọt không phải là nguyên nhân gây ra các triệu chứng tê mỏi, khó thở, chóng mặt. Ngoài yếu tố tâm lý thường thấy, thì nguyên nhân của các triệu chứng này có thể là nguyên liệu, nguồn gốc nguyên liệu và sự kết hợp các nguyên liệu trong món ăn hay yếu tố về vệ sinh an toàn thực phẩm. 

 
Bộ Y tế Việt Nam xếp bột ngọt vào danh mục phụ gia được phép sử dụng tại Việt Nam

Ngoài ra, bột ngọt cũng được đánh giá là một phụ gia thực phẩm an toàn bởi Ủy ban các Chuyên gia về Phụ gia Thực phẩm của Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hiệp quốc (JECFA); Ủy ban khoa học về Thực phẩm của Cộng đồng chung Châu Âu (EC/SCF); Cơ quan quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa kỳ (US FDA); Bộ Y tế, Lao động và Phúc Lợi Nhật Bản. Bộ Y tế Việt Nam xếp bột ngọt vào danh mục phụ gia được phép sử dụng tại Việt Nam.

Trẻ em, phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú có sử dụng bột ngọt được không?

Theo GS. Nguyễn Ngọc Sáng, glutamate, thành phần chính của bột ngọt, cũng có trong sữa mẹ với hàm lượng phong phú. Nên trẻ sơ sinh đã được thưởng thức vị umami của sữa mẹ ngay từ những năm tháng đầu đời. Glutamate cũng có mặt trong hầu hết các loại thực phẩm tự nhiên mà khi trưởng thành, con người hầu như thưởng thức mỗi ngày. JECFA đã kết luận, trẻ em có thể chuyển hóa bột ngọt tương tự người trưởng thành và “không có mối nguy nào đối với trẻ em khi sử dụng bột ngọt”. 

Phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú cũng hoàn toàn có thể sử dụng bột ngọt. Hầu hết bột ngọt khi ăn vào cùng thực phẩm sẽ được chuyển hóa gần như toàn bộ tại hệ tiêu hóa và không đi vào hệ tuần hoàn của người mẹ. 

Sữa mẹ chứa hàm lượng glutamate dồi dào

Với bà mẹ mang thai, nhau thai có nhiệm vụ chuyển các dưỡng chất cần thiết từ mẹ vào thai nhi. Để thực hiện nhiệm vụ này, nhau thai cần năng lượng và glutamate chính là nguồn năng lượng cho hoạt động của nhau thai. Glutamate được nhau thai lấy từ cơ thể mẹ và cả từ cơ thể bào thai để sinh năng lượng. Nhờ đó, glutamate từ thực phẩm hay bột ngọt vào cơ thể mẹ qua chế độ ăn sẽ không đi qua được “hàng rào” nhau thai. Với bà mẹ cho con bú, Hội Nhi khoa Hoa Kỳ chỉ ra việc sử dụng bột ngọt cho người mẹ không gây ra triệu chứng bất lợi đối với trẻ bú sữa mẹ hoặc tác động đến việc tiết sữa mẹ.